Medisch ketogeen dieettherapie bij refractaire epilepsie

Het ketogeen dieet wordt steeds vaker erkend als een effectieve niet-farmacologische dieetbehandelingopties voor patiënten met refractaire epilepsie. Uit onderzoek blijkt namelijk dat meer dan de helft van de kinderen een vermindering in aanvallen heeft. ^{(6- 8)}

Nutricia ondersteunt deze dieettherapie met een reeks gespecialiseerde producten en biedt diepgaande kennis om zorgprofessionals te ondersteunen bij het optimaliseren van de zorg voor hun patiënten.

Wat is het ketogeen dieet bij refractaire epilepsie en waarom zet je het in bij patiënten?

Het medisch ketogeen dieet (KDT) is een speciaal, vetrijk, koolhydraatarm dieet (36) dat helpt de aanvallen van mensen met medicatie resistente epilepsie onder controle te houden (15, 17, 19). Het ketogeen dieet is veilig en effectief en kan worden gevolgd met behulp van een gezondheidszorg professional en ook door medische dieetvoeding te gebruiken.

Er zijn verschillende soorten keto-diëten voor epilepsie. Ze zijn allemaal arm aan koolhydraten en rijk aan vet. Uw arts zal met u samenwerken om het meest geschikte dieet voor u te kiezen. De verschillende typen keto-diëten zijn onder andere:

• Klassiek ketogeen dieet: bekend als het oorspronkelijke medische ketogene dieet voor epilepsie dat meer dan 100 jaar geleden werd uitgevonden. Het is het meest restrictieve van alle medische keto-diëten. Er worden zorgvuldige metingen gedaan van calorieën, vloeistoffen, eiwitten, vetten en koolhydraten.
• Gemodificeerd ketogeen dieet: een versie met een lagere verhouding dan het klassieke keto-dieet. Het is minder streng dan het klassieke keto-dieet, met verhoudingen meestal 1:1 of 2:1.
• Middellange-keten triglyceriden dieet (MCT): vergelijkbaar met het klassieke keto-dieet. Op dit dieet wordt een speciaal type olie genaamd middellange-keten triglyceride olie (of MCT-olie) geconsumeerd in plaats van vetten die in normaal voedsel worden gevonden. Soms zijn meer koolhydraten toegestaan op dit dieet dan op de andere diëten.
• Gemodificeerd Atkins-dieet (MAD): flexibeler dan het klassieke keto-dieet. De focus ligt op de hoeveelheid geconsumeerde koolhydraten. Vetten worden aangemoedigd en er kan meer eiwit worden toegestaan op het gemodificeerde Atkins-dieet. Portiegroottes worden gebruikt om de hoeveelheid gegeten voedsel te bepalen. Het kan worden gebruikt voor oudere kinderen en volwassenen.

Effectiviteit van het ketogeen dieet op refractaire epilepsie 

Klinische studies tonen aan dat het ketogeen dieet bij patiënten met refractaire epilepsie de frequentie van aanvallen kan verminderen. De interventie is zowel in zuigelingen en kinderen, als bij volwassenen onderzocht. De Cochrane Collaboration heeft inmiddels driemaal een review gepubliceerd waarbij de gerandomiseerde klinische studies zijn beoordeeld^6-8.

Gemiddeld wordt bij 50% van de patiënten een aanvalsreductie van tenminste 50% gezien, waarbij 10-15% aanvalsvrij wordt. Effectiviteit wordt waargenomen op alle leeftijden. Bij sommige indicaties is een dergelijke aanvalsreductie gezien bij >70% van de patiënten².

Aanvalsreductie door ketogeen dieettherapie kan leiden tot vermindering of discontinuering van anti-epileptica⁹ hetgeen soms een belangrijke doelstelling is voor ouders/patiënten¹⁰.
Naast aanvalsreductie zijn er aanwijzingen dat ketogeen dieettherapie kan leiden tot verbeteringen in cognitie (zoals alertheid), gedrag en stemming^11,12.

Voor wie is het medisch ketogeen dieet bedoeld?

Het ketogeen dieet is bedoeld voor patiënten bij wie 2-3 anti-aanvalsmedicaties niet zijn aangeslagen, of er ernstige bijwerkingen van krijgen.

Daarnaast is het dieet erg geschikt voor patiënten met de volgende ziekten: 

1. Syndroom van Angelman
2. Syndroom van Dravet
3. Syndroom van Doose
4. Febriel infectie-gerelateerd epilepsiesyndroom 
5. (FIRES)
6. Syndroom van Lennox-Gastaut
7. Syndroom van Ohtahara
8. Pyruvaat Dehydrogenase Deficiëntie (PDH)
9. Super-refractaire status epilepticus
10. Tubereuze Sclerose Complex
11. GLUT-1 

Lees hier nog meer informatie over de effectiviteit van KDT per epilepsiesyndroom.

Wat zijn de voordelen van het medische ketogene dieet?

Ongeveer 30% van de volwassenen en 25% van de kinderen die anti-aanvalsmedicatie gebruiken, hebben nog steeds epilepsie symptomen. Voor veel mensen met hardnekkige of refractaire epilepsie kan het medisch ketogeen dieet helpen de kwaliteit van hun leven te verbeteren. Het keto-dieet is bij veel mensen succesvol gebleken en kan helpen de symptomen van epilepsie te beheersen.

Daarnaast heeft het ook positief effect op: 

1. de cognitie en het gedrag
2. verbeteren van slaap
3. verbeterde kwaliteit van leven
4. positief effect op energie, alertheid en focus 

De bijwerkingen van het medische ketogeen dieet 

Het ketogene dieet heeft bijwerkingen, maar deze zijn minder frequent dan bij de meeste anti-aanvalsmedicatie die vandaag de dag beschikbaar zijn. Veel van deze bijwerkingen zijn van korte duur en zullen afnemen zodra het lichaam zich aan het dieet heeft aangepast.

De mogelijke bijwerkingen zijn:

• Geen gewichtstoename of gewichtsverlies
• Verminderde groei
• Hoge cholesterol
• Obstipatie, diarree, braken of andere gastro-intestinale symptomen
• Gastro-oesofageale reflux
• Nierstenen
• Acidose
• Flauwvallen of gebrek aan energie
• Spierkrampen
• Honger
• Smaakproblemen
• Onregelmatigheden in de menstruatiecyclus

Hoe ziet het opstarten van het medisch ketogeen dieet met Ketocal eruit

*Deze producten zijn voeding voor medisch gebruik. Dieetvoeding bij een metabole stofwisselingsziekte. Te gebruiken onder medisch toezicht.

Producten ter ondersteuning van het medisch ketogeen dieet 

Sinds 1896 is Nutriciapionier op het gebied van voeding. Onze producten ondersteunen patiënten ongeacht welk type ketogeen dieettherapie zij nodig hebben. Bekijk hier de producten die van toepassing kunnen zijn.